Als een gemeente wil dat er werkzaamheden moeten worden uitgevoerd en de kosten daarvan boven een bepaald bedrag liggen, moet het in de meeste gevallen aanbesteed worden. “Zodra bekend is welk bedrijf een aanbesteding is gegund, neemt Menso contact op met het bedrijf met de vraag hoe zij het willen invullen”, legt Klaas uit. Geen onterechte vraag, want bedrijven met meer dan 25 werknemers worden bij wet verplicht gesteld om een bepaald aantal mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen. “En als zo’n bedrijf ervoor openstaat, proberen wij daar invulling aan te geven.”
Om wat voor bedrijven het gaat, varieert. “Het overgrote deel bestaat uit bedrijven die bouw-, installatie- en onderhoudswerkzaamheden uitvoeren, maar ook de aanlevering van drukwerk”, vult Loes aan. De opdrachtgever verplicht de opdrachtnemer om een bepaald deel van de opdrachtsom of het subsidiebedrag te besteden aan de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt voor de duur van de opdracht “En als die opdracht erop zit, hopen we dat er voor de kandidaten die via Menso deel uit maken van het SROI-traject een vervolg komt bij het bedrijf waar ze actief zijn. Dat is de gedachte erachter: mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt via een SROI-traject laten kennismaken met de werkzaamheden, zodat ze daarin kunnen groeien en die kunnen blijven doen.”
Het is niet zo dat alle werkzoekenden via een SROI-traject lukraak via Menso worden geplaatst. Iedere kandidaat met een afstand tot de arbeidsmarkt vertegenwoordigt een bepaalde waarde, variërend van mensen die langer dan twee jaar in de Participatiewet zitten (35.000 euro) tot kandidaten met een werkloosheidsuitkering (15.000 euro) en kandidaten met een arbeidsongeschiktheidsuitkering (30.000 euro) tot scholieren in een beroepsopleidende leerweg (2500 euro). “De inzet is om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt kansen te bieden. Vandaar ook dat mensen met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt de grootste waarde vertegenwoordigen”, verklaart Klaas het zogeheten bouwblokkenmodel.
“Toen we jaren geleden met het SROI-traject zijn gestart, was er een ruim aanbod van vakmensen, maar de markt ziet er door economische omstandigheden nu anders uit. Er is veel werk en minder aanbod van geschikte kandidaten. Werkgevers weten op voorhand al dat een goede installatiemonteur al aan het werk is, dus dan kijk je naar alternatieven. En dat gaat veelal om helpende handen om de vakman te ondersteunen. Zoals schoonmakers en bouwplaatsondersteuners of -portiers. Creatief denken eigenlijk”, omschrijft Klaas.
En die ‘helpende handen’ doen tijdens hun werkzaamheden ook kennis op, die ze later juist breder inzetbaar maakt. “Een bouwplaatsportier die via Menso was gedetacheerd werd na zijn eerste klus bijvoorbeeld steeds vaker gebeld of hij nog beschikbaar is. Dat is wat je wilt”, gaat hij verder. Toch zijn er ook stappen in het proces die vanuit het perspectief van Menso nog efficiënter kunnen. “Wij zouden het liefst nog eerder in het aanbestedingsproces betrokken willen worden. Zo zou het heel mooi zijn als we al met een gemeente in gesprek kunnen voordat een project aanbesteed wordt en niet daarna. Dan kunnen wij eerder mogelijkheden bespreken die wij zien qua plaatsing van mensen.”
De samenwerking om het SROI-traject in heel Noord-Nederland gestalte te geven is door de jaren heen steeds meer gezocht. Zo zijn de handen ook ineengeslagen met de arbeidsmarktregio Drenthe en het UWV. En ook de komst van de Social Return-monitor sinds 2021 was een welkome tool die het SROI-traject nog beter bewaakt. Loes: “Dat is een digitaal systeem waarin alle verplichtingen met betrekking tot SROI worden bijgehouden door Menso of de gemeente, waarna de ondernemer kan invullen hoe gedetacheerde kandidaten zijn geplaatst en dit verloopt. Dat is een hele mooie bron van informatie voor ons. Zo dragen we allemaal bij aan maatschappelijk verantwoord ondernemen.”
Hoe werkt het?
De gemeente Emmen geeft invulling aan het Social Return on Investment -beleid aan de hand van het bouwblokkenmodel. Een ‘bouwblok’ staat bijvoorbeeld voor het in dienst nemen van iemand met een uitkering of iemand met een arbeidsbeperking, het bieden van een leerwerkplek, of een andere MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) activiteit vanuit de menukaart van de gemeente. Als de gemeente Emmen een bouwopdracht aan een bepaald bedrijf gunt, waarbij het gefactureerde bedrag op basis van het contract 300.000 euro is, dan bedraagt de Social Return-verplichting vijf procent, dus 15.000 euro. Dat betekent dat een kandidaat met een werkloosheidsuitkering, die een waarde van 15.000 euro vertegenwoordigt, hier een jaar lang aan de slag zou kunnen gaan, maar er kan ook worden gekozen voor zes BOL-leerlingen. Meer weten over Social Return on Investment? Neem contact met ons op!
